«Σταυρέ τοῦ Χριστοῦ σῶσον ἡμᾶς τῇ δυνάμει Σου» Κυριακή 15 Σεπτεμβρίου 2024 - † Μετά τήν ὕψωσιν τοῦ Τιμίου Σταυροῦ
Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί,
Οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας θέσπισαν ἡ δεσποτική ἑορτή τῆς Ὑψώσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ νά ἑορτάζεται στίς 14 Σεπτεμβρίου, ἐξαιτίας τῶν ἐγκαινίων τοῦ Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως τήν 13ην Σεπτεμβρίου, τοῦ Ναοῦ δηλαδή, πού ἀνήγειρε ὁ Μέγας Κωνσταντῖνος καί ἡ μητέρα του Ἁγία Ἑλένη στόν ἱερό τόπο τῆς εὑρέσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ καί τοῦ Παναγίου Τάφου, ὅπως σώζωνται μέχρι σήμερα.
Ὥρισαν μάλιστα οἱ δύο Κυριακές, πού δορυφοροῦν αὐτήν τήν ἡμερομηνία, νά ὀνομάζονται τιμητικά «πρός τῆς Ὑψώσεως» καί «μετά τήν Ὕψωσιν», ὅπως συμβαίνει στίς μεγάλες δεσποτικές ἑορτές τῶν Χριστουγέννων καί τῶν Θεοφανείων καί νά διαβάζονται κατ’ αὐτές ἀποστολικά καί εὐαγγελικά ἀναγνώσματα σχετικῶς μέ τό νόημα, τίς προτυπώσεις, τούς συμβολισμούς καί τήν χάρη τοῦ Τιμίου καί Ζωοποιοῦ Σταυροῦ, ὥστε νά βοηθεῖ τόν καθένα ἀπό ἐμᾶς στήν βίωση τοῦ μυστηρίου τοῦ Σταυροῦ.
Τήν προηγούμενη Κυριακή, ὁ Κύριός μας, μέσα ἀπό τό εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα ἐκ τοῦ κατά Ἰωάννην Εὐαγγελίου, ἀναφέρθηκε στήν προτύπωση τοῦ Τιμίου Σταυροῦ ἀπό τόν Μωϋσῆ, ὅταν ἐκεῖνος ὕψωσε στήν ἔρημο τό χάλκινο φίδι, ὥστε νά τό βλέπει ὅποιος δαγκωνόταν ἀπό τά φαρμακερά φίδια τῆς ἐρήμου καί νά μήν πεθαίνει ἀπό τό δηλητήριο. Κι ὅπως ὁ Μωϋσῆς ὕψωσε τό φίδι στήν ἔρημο ἔτσι εἶπε ὁ Κύριος, πώς πρέπει και ὁ Ἴδιος νά ὑψωθεῖ ἐπί τοῦ Σταυροῦ, ὥστε ὅποιον δαγκώνει ὁ διάβολος μέ τήν ἁμαρτία, νά προσβλέπει στόν Ἐσταυρωμένο Χριστό καί νά μήν πεθαίνει ἀπό τό δηλητήριο τῆς ἁμαρτίας. Ὁ διάβολος μέ τή μορφή τοῦ φιδιοῦ ξεγέλασε τούς πρωτόπλαστους καί γι’ αὐτό παρομοιάζεται μέ φίδι. Κι ἐπειδή, ὅπως τότε στήν ἔρημο ἦταν ἀδύνατο νά μήν πληγωθοῦν οἱ ἄνθρωποι ἀπό τά δηλητηριώδη δαγκώματα τῶν φιδιῶν, ἔτσι και σήμερα μέσα στόν κόσμο εἶναι ἀδύνατο νά μήν προσβληθοῦν οἱ ἄνθρωποι ἀπό τήν ἁμαρτία. Ὁ Ἐσταυρωμένος Χριστός λοιπόν παρέχει τό ἀντίδοτο τοῦ δηλητηρίου τῆς ἁμαρτίας, ὥστε ὁ ἄνθρωπος νά ζήσει καί να μήν πεθάνει.
Ὅταν βεβαίως ὁμιλοῦμε γιά ζωή, δέν ἐννοοῦμε τήν ἐπίγεια βιοτή μόνον. Διότι ὅπως ἔχουμε ξαναπεῖ ὁ ἄνθρωπος ἔχει ἀρχή, ἀλλά δέν ἔχει τέλος. Ὁ ἄνθρωπος ξεκινᾶ νά ζεῖ ἀπό τήν στιγμή τῆς συλλήψεώς του στήν μήτρας τῆς μητέρας του καί ἔκτοτε αἰωνίως. Ὁ ἄνθρωπος ὅμως γεννιέται μέ τήν ροπή πρός τήν ἁμαρτία. Αὐτό τό κληρονόμησε ἀπό τήν παρακοή τῶν Πρωτοπλάστων καί μόνον ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ μπορεῖ νά σταθεῖ ἐμπόδιο στίς ἁμαρτωλές πτώσεις καί νά ὠθήσει τόν ἄνθρωπο πρός τόν ἁγιασμό του.
Μόνον ὁ Χριστός εἶναι ἀναμάρτητος στην ἀπόλυτη ἔννοια. Δέν ὑπάρχει κανείς, ὅσο ἅγιος κι ἄν λογίζεται κάποιος, πού νά μήν ἔχει ἁμαρτίες, τίς ὁποῖες βεβαίως τίς σβήνει ἡ ἱερά ἐξομολόγηση. Ἀκόμη καί γιά τήν Παναγία μας ἡ Ἐκκλησία ὁμιλεῖ γιά σχετική ἀναμαρτησία, ἐννοώντας, πώς στήν Παναγίας μας χαρίσθηκε ἡ ἀναμαρτησία ἐξαιτίας τοῦ σπουδαιότατου ἔργου της, νά πειθαρχήσει στό κέλευσμα τοῦ Θεοῦ καί νά γίνει Μητέρα Του. Ἡ δύναμη τοῦ Ὑψίστου Θεοῦ, πού Τήν ἐπεσκίασε κατά τόν Εὐαγγελισμό Της ἀπό τόν Ἀρχάγγελο Γαβριήλ, τήν καθάρισε ἀπό τήν προπατορική ροπή στήν ἁμαρτία καί τήν κατέστησε ἀκίνητη πρός τήν ἁμαρτία καί κατά χάριν ἀναμάρτητη.
Ἡ ἁμαρτία ἔρχεται ἀπό τόν διάβολο μέ σκοπό νά προσβάλει τήν κοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν Θεό καί ἐν τέλει νά μᾶς χωρίσει ἀπό τόν Θεό. Αὐτός ὁ χωρισμός ἀπό τόν Θεό συντελεῖ στόν πνευματικό θάνατο τοῦ ἀνθρώπου, κι ἄν δέν προληφθεῖ ἔγκαιρα μέ τήν μετάνοια, τήν ἐξομολόγηση καί κυρίως τήν θεία κοινωνία, τότε ὅταν ἔρθει κι ὁ φυσικός θάνατος ὁ ἄνθρωπος δυστυχῶς παραμένει αἰωνίως χωρισμένος ἀπό τόν Θεό, ἀφοῦ δέν μπορεῖ πλέον νά μετανοήσει καί νά ἀλλάξει τήν κατάστασή του.
Αὐτή ἡ μετάνοια, πού ἐκφράζεται μέσα ἀπό τήν ἐξομολόγηση καί φέρνει τή χάρη τοῦ Θεοῦ, γιά νά ἐπουλώσει τήν πληγή τοῦ ἰοβόλου δήγματος τῆς ἁμαρτίας, ἀπαραιτήτως μαζί μέ τήν συχνή θεία μετάληψη τοῦ ἀχράντου Σώματος καί τοῦ τιμίου Αἵματος τοῦ Χριστοῦ, ὥστε νά θεραπευθεῖ τό τραῦμα τῆς ψυχῆς, ἀποτελοῦν τήν πρόσβλεψη στόν Ἐσταυρωμένο Χριστό. Κι ἀπό ἐκεῖ καί πέρα ὁ ἄνθρωπος κάνει μιά καινούργια ἀρχή, ξεκινᾶ πάντοτε μιά καινούργια ζωή.
Γιά τόν λόγο αὐτό ὁ Σταυρός τοῦ Χριστοῦ εἶναι σημεῖο ἀναφορᾶς γιά ἐμᾶς τούς Ὀρθοδόξους Χριστιανούς. Διότι ἐμπεριέχει τή σωτηρία μας, ἡ ὁποία πηγάζει ἀπό τόν Σταυρό τοῦ Χριστοῦ καί βιώνεται μέσα ἀπό τή μυστηριακή ζωή τῆς Ἐκκλησίας. Μάλιστα ἡ θεολογία τῆς Ἐκκλησία μας προεκτείνοντας τόν συμβολικό λόγο λέει πώς στή θέση τοῦ δένδρου τῆς γνώσης τοῦ καλοῦ καί τοῦ κακοῦ, πού ἔβγαλε τόν ἄνθρωπο ἀπό τόν παράδεισο, στέκεται πλέον ὁ Τίμιος Σταυρός στή μέση τῆς Ἐκκλησίας, πού εἶναι ὁ ἐπί γῆς Παράδεισος καί εἰκονίζει μέ τή ζωή της τήν Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν. Ἔφαγαν οἱ Πρωτόπλαστοι τόν καρπό, πού τούς πρότεινε ὁ διάβολος καί πέθαναν πνευματικά. Τρῶμε οἱ πιστοί τόν καρπό τοῦ Σταυροῦ, πού εἶναι τό Σῶμα καί τό Αἷμα τοῦ Χριστοῦ καί ζοῦμε αἰωνίως.
Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί,
Ἄς φροντίσουμε λοιπόν νά ζοῦμε πάντοτε ὑπό τήν σκέπη καί τήν χάρη τοῦ Τιμίου Σταυροῦ. Εἶναι ἀρχαία συνήθεια τῶν Χριστιανῶν νά φέρουν τόν Τίμιο Σταυρό πάντοτε ἐπάνω τους καί νά περικοσμοῦν τό στέρνο τους μέ τόν Σταυρό τοῦ Χριστοῦ, ὄχι ὡς κόσμημα κοσμικό, ἀλλά ὡς ὁμολογία πίστεως καί πηγή χάριτος καί ἁγιασμοῦ.
Ἄς ἀκολουθήσουμε αὐτήν τήν ἱερή συνήθεια, πού μᾶς οἰκειώνει μέ τήν πίστη στόν Χριστό, μᾶς θυμίζει τό καθῆκον μας καί μᾶς προστατεύει κι ἀπό τόν διαβολο, πού φοβᾶται τό σημεῖο τοῦ Σταυροῦ, γιατί ἐξαιτίας τοῦ Σταυροῦ του Χριστοῦ καταργήθηκε καί ἀπενεργοποιήθηκε καί ἔχασε τήν δύναμή του ἐπί τῶν ἀνθρώπων.
Ἄς μάθουμε νά κάνουμε σωστά τό σημεῖο τοῦ Σταυροῦ καί πέρα ἀπό αὐτό νά μάθουμε καί στά παιδιά μας νά σημειώνουν τό σημεῖο τοῦ Σταυροῦ ἐπί τοῦ σώματος σωστά, ἀπό τό κεφάλι στήν κοιλιά καί ἀπό τόν δεξί ὦμο στόν ἀριστερό, ὥστε νά λαμβάνουμε τόν ἁγιασμό τῆς χάριτος τοῦ Τιμίου Σταυροῦ.
Καί κυρίως τό πρωϊ καί τό βράδυ, πάντοτε μέ τό σημεῖο τοῦ Σταυροῦ νά συνοδεύουμε τήν ἔγερση καί τόν ὕπνο μας. Πρίν καθίσουμε στό τραπέζι νά φᾶμε καί ὅταν σηκωθοῦμε ἀπό αὐτό, νά μήν ντραποῦμε νά κάνουμε τό σημεῖο τοῦ Σταυροῦ, ἀκόμη κι ὅταν βρισκόμαστε ἐκτός οἰκίας, στό ἑστιατόριο ἤ ἀλλοῦ. Ὅταν διερχόμαστε μπροστά ἀπό κάποιον ἱερό Ναό. Ὅταν ξεκινοῦμε τήν ἐργασία μας ἤ ὁποιαδήποτε δραστηριότητα καί ὅταν τελειώνουμε.
Πάντοτε τό σημεῖο τοῦ Σταυροῦ νά ἁγιάζει τή ζωή καί τήν κίνησή μας στόν κόσμο.
Ἡ χάρη τοῦ Τιμίου Σταυροῦ ἄς εἶναι μαζί μέ ὅλους. Ἀμήν.